ความผูกพันธ์ของผมกับปลากัด

Rice padding by golden rice field, the land of betta splendens

   บ้านที่ผมอยู่สมัยผมยังเด็ก จะมีคลองเล็กๆไหลผ่าน ทุกๆหน้าฝน น้ำจะท่วมเอ่อเข้ามาในบ้านเป็นระยะเวลานาน 1-2 เดือน ซึ่งตรงกับฤดูผสมพันธ์ของปลา และนั่นก็คือช่วงเวลาที่สนุกที่สุดของเรา กิจกรรมที่พี่น้องของผมทำก็คือ ออกลุยจับปลานานาชนิดที่ว่ายเข้ามาในบริเวณบ้าน เราจับปลาทุกชนิดที่เจอ ปลาหลายสายพันธ์ หลากขนาด ต่างรูปร่างจำนวนมากที่เราจับได้ไม่มีปลาชนิดไหนที่มีเสน่ห์เร้าใจเท่ากับปลากัด ด้วยรูปร่างที่โดดเด่น ประกอบกับอุปนิสัยที่คล่องแคล่วว่องไว คึกคะนองและดุดันนั้นน่าพิศวงยิ่งนัก

 
The battle field of betta spllenden

ด้วยความเป็นเด็กประกอบกับ ความอยากรู้อยากเห็น เราจับปลามากัดกันเหมือนกับที่ผู้ใหญ่เขาทำ ปลากัดทำให้ผมตะลึงกับความเป็นนักสู้อันทรหดสมกับฉายาที่ฝรั่งเรียกปลากัดไทยว่า “ SIAMESE FIGHTING FISH ” และนั่นเป็นเสน่ห์ของปลากัดที่ติดตรึงในใจผม นับตั้งแต่นั้นมา
บ่ายวันหยุดที่สวนจตุจักร ผมเผอิญเดินผ่านย่านที่ขายปลากัด จึงแวะเข้าไปเยี่ยมเยียนปลากัดสหายเก่า ผมต้องตกตะลึงในปลากัดยุคปัจจุบันที่ได้ถูกการพัฒนาทั้งในด้านสีสันและรูปร่างที่มีความงดงาม แปลกตา และมีความหลากหลาย

red & white moh

   ผมใช้เวลาตลอดบ่ายอยู่แต่ในร้านปลากัด และในที่สุด ผมก็ได้ปลากัดเพศผู้ 1 คู่ เพื่อเอาไปฝากลูกชาย ปลากัดสีแดงเพลิง 2 ตัว ไม่ทำให้ผมผิดหวัง ขวัญ (Age14) และศรัณ (Age 4) จ้องปลากัดตาไม่กระพริบอยู่นานนับ 10 นาทีถึงได้ละสายตาจากมันได้ แต่คนที่นั่งนอนดูปลากัดได้ทั้งคืนก็คือตัวผมเอง

Multi-color super delta

เวลาไม่ได้ทำให้คนเราเปลี่ยนไปสักเท่าไหร่..

นับจากนั้น ผมเริ่มศึกษาปลากัดไทยอย่างจริงจังอีกครั้งด้วยการอ่านจากตำรา ถามจากผู้ชำนาญด้านปลากัด เช่น นักวิชาการสัตว์น้ำ เจ้าของฟาร์มปลา คนขายปลาตามร้าน ผมพบว่า การเลี้ยงปลากัดอย่างถูกสุขลักษณะนั้น ช่างง่ายดายเสียนี่กระไร ผมเพียงต้องการขวดเล็กๆ น้ำสะอาด อาหารวันละ 10 เม็ด และการเปลี่ยนน้ำในขวดอาทิตย์ละ 1 ครั้ง ก็สามารถมีปลากัดเป็นสัตว์เลี้ยงคู่ใจได้โดยไม่ต้องสิ้นเปลืองงบประมาณ ค่าตู้ปลา ออกซิเจน ไฟฟ้า เครื่องกรองน้ำ หิน ต้นไม้ประดับ ฯลฯ เหมือนการเลี้ยงปลาสวยงามชนิดอื่น

   ผมเลี้ยงปลากัดจนถึงขั้นทดลองเพาะปลากัดในฐานะมือสมัครเล่น ปลาที่เพาะได้มีรูปร่าง สีสันที่สวยงามและเพาะได้จำนวนมากกว่าที่จะสามารถเลี้ยงในคอนโดเล็กๆ ที่ผมอยู่ 
   การมีชีวิตร่วมกับปลากัดไทย เป็นความรู้สึกที่สนุก ตื่นเต้น ท้าทายไม่รู้เบื่อ ท่านทุกคนที่มีใจรัก สามารถเลี้ยงหรือเพาะปลากัดได้ที่บ้านของท่านได้เช่นเดียวกับผม

Multi-color crown tail

ในหนังสือเล่มนี้ได้รวบรวมเรื่องราว เนื้อหาเกี่ยวกับปลากัดไทย ซึ่งรวมเนื้อหาครอบคลุมถึง

• ประวัติความเป็นมาของปลากัดไทยตั้งแต่สมัยโบราณกาล
• ความสัมพันธ์ระหว่างปลากัดกับวัฒนธรรมไทยและประวัติศาสตร์ไทย
• ภาพสายพันธ์ปลากัดอันหลากหลายที่เพาะขึ้นในประเทศไทย
• วิธีเลี้ยงและวิธีเพาะพันธ์ปลาตามแบบฉบับดั้งเดิมของคนไทยที่ได้พัฒนาจนเป็นการเพาะเลี้ยงที่ได้คุณภาพระดับส่งออกในปัจจุบันซึ่งเป็นวิธีการที่ท่านสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในทุกๆ แห่งทั่วโลก
• โรคของปลา วิธีการรักษา
• มาตรฐานการประกวดปลากัดในประเทศไทย
• รายชื่อผู้ส่งออกปลากัดในประเทศไทย และ
• สุดท้ายก็คือ ภาพปลากัดแปลกๆ ที่หาดูได้ยาก

ผมใคร่ถ่ายทอดความประทับใจในปลากัดไทยให้กับเพื่อนที่มีใจรักในสัตว์เลี้ยงทุกท่านได้มีโอกาสสัมผัสกับความมหัศจรรย์ของปลากัดไทยไว้ ณ ที่นี้